این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

فاطمه جوزدانيه

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
نسخهٔ تاریخ ‏۲۵ دی ۱۴۰۱، ساعت ۰۰:۳۷ توسط Kh1.shyrkhany (بحث | مشارکت‌ها) (ویرایش جزئی)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

فاطمه جوزدانیه معروف به ام البنین دختر عبدالله بن احمد بن قاسم عقیلی جوزدانی اصفهانی از زنان عالمه قرن پنجم است.[۱]

معرفی

ام البنين متولد ٤٣٤ق است.ابـن خـلکــان کـنـیـه ایــن بـانو را ام ابراهيم ذکر کرده است.

اساتيد

ام البنین (فاطمه جوزدانیه)، از محضر استادان و بزرگان علم و ادب بسیاری بهره بردکه معمولا از آنان اخبار و احادیث بسیاری را شنیده و ثبت و ضبط کرده است. از جمله آنها عبارتنداز:

  • قاضی ابو محمد عبدالله بن محمد بن علی تمیمی
  • موفق الدين ابوالفتوح داود المعمّر القرشي
  • مخلص الدين ابوعلی محمد ابوالمجد زاهر و
  • ابوبکر محمد بن عبد الله بن ریذه (ابن (ریذه)

شاگردان

مجالس درس و حدیث این بانو رونق خاصی داشت و شخصیت های بسیار از جمله افراد نام آوری از آن بهره جسته و به این مجالست و فیض مباهات کرده اند از جمله برخی درس آموزان و شاگردان او میتوان مشاهیر زیر را نام برد:

  • خواجه نظام الملک طوسی
  • محمد بن احمد صیدلانی (سبط ابن منده)
  • ابوالفتوح اسعد بن ابي الفضائل محمد بن خلف عجلی اصفهانی
  • محمد بن حامد مضری
  • ام هانی عفیفه دختر احمد فارفانی
  • ابوسعد محمد بن عبدالواحد بن صائغ اصفهانی (از مشایخ ابوسعد سمعانی)
  • حافظ ابوعلی حسن بن مسعود بن حسن وزیر دمشقی
  • ابن نقطه و ابوعبدالله محمد بن ابی زید کرانی[۲]

جايگاه

وی از مشاهیر زنان اهل فضل زمان خود محسوب شده و در طول زندگی پربار خود به مقام و مرتبه والایی از حیث علمی و معنوی دست یافته است. به ویژه این که علاوه بر محاسن ،اخلاقی تقوا و نیکوکاری به عنوان شخصیتی صاحبنظر در علوم اسلامی و مسائل دینی مطرح گردیده است به طوری که در آن روزگار تنها زنی بود که «المعجم الكبير» و «المعجم الصغیر» طبرانی[۳] را که مولف معاجم سه گانه است، از ابوبکر بن ریذه نقل کرد.

همچنین در زمینه روایت این دو معجم و نیز کتاب قنن (فنن) نعیم بن حماد مروزی در عصر خویش بی همتا بود. فاطمه جوزدانیه در شهر اصفهان که در آن زمان مرکزیت فرهنگی و سیاسی داشت و در جهان اسلام از جایگاه خاصی بهره مند بود مورد احترام خاص و عام و دارای مرتبتی عالی بوده است، چنان که ذهبی از او به عنوان مسنده اصفهان یاد کرده است.

وفات

وفات فاطمه جوزدانیه در شهر اصفهان و به تاریخ چهارشنبه ٢٤ رجب سال524 هجری رخ داده است.[۴]

پانویس

  1. مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران، طلایه داران پارسایی، ص53-52؛مشاهیر زنان ،اصفهان، ص ۲۲۹
  2. مشاهیر زنان ،اصفهان، ص ۲۲۹ و ٢٣٠؛ التحبير، ج ۲، ص ٤٢٩ .
  3. شیخ ابوالقاسم سلیمان بن احمد بن ایوب مطير لحمی طبرانی (٣٦٠.٢٦٠ق) حافظ و از محدثین بزرگ به شمار می رود. اصلا از مردم شام و متولد شهر عکا و متوفی در اصفهان است. به حجاز، یمن، مصر، عراق و فارس و جزیره سفرکرد و سی و سه سال به سیاحت پرداخت و از مشایخ بسیاری استماع حدیث نمود. ابونعیم اصفهانی و جمعی دیگر نیز از وی روایت میکنند.
  4. اعلام النساء ، ج ٤ ، ص ٦٨.

منابع

  • مديريت حوزه های علميه خواهران استان اصفهان، طلایه داران پارسایی(بانوان عالمه اصفهان از قرن اول هجری تا عصر حاضر)، قم، مركز نشر هاجر، 1396
  • ریاحی، محمدحسین، مشاهیر زنان اصفهان، اصفهان، اداره کل فرهنگ و ارشاداسلامی ،1375