این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

عبدالرزاق خان بغایری

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ آبان ۱۴۰۱، ساعت ۱۲:۲۵ توسط M.masaeli (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - 'اعلام اصفهان' به 'اعلام اصفهان (کتاب)')
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

عبدالرّزاق خان بغایری بن ملاّ محمّدمحسن بن کرمعلی بن فتحعلی بن محمّدقاسم خان بغایری [شمتابادی سبزواری] عالم ادیب ریاضی محقّق رجالی [جغرافی دان و دانشمند عالیقدر قرن چهاردهم هجری]


زندگی نامه

در [چهارشنبه 22 محرم] سال 1286ق در اصفهان [و به نوشته برخی نویسندگان در سبزوار] متولّد شده [در کودکی به همراه خانواده به طهران آمد. قواعد ادبیات عرب را از پدر آموخت و] در دارالفنون تحصیل کرده [و به خصوص از میرزا عبدالغفار نجم الدوله از اساتید آن مدرسه بهره بسیار گرفت و در رشته مهندسی] فارغ التحصیل شد. [سپس به تدریس در مدرسه علوم سیاسی و نظام مشغول شد] و مدرسه خرد را تأسیس کرد [او با زهرا خانم دختر میرزا محمّدحسین فروغی ازدواج کرد. وی پس از ساختن یک کره جغرافیایی و اهداء آن به ناصرالدّین شاه به درجه سرتیپی نائل شد. از مهم ترین اقدامات او: ساختن کره جغرافیایی و سماوی، ترسیم نقشه ایران، ترسیم نقشه جامع تهران، کمک به استخراج تقویم دارالفنون که در پاریس چاپ می شد، استخراج قبله 1400 نقطه شهرهای معروف جهان، ثبت آب و هوای ایران با بارومتر و سانتی گراد به مدت 45 سال، و تعیین انحراف قبله بود.] او سال ها در سرحدات مأمور تعیین خط مرزی و ترسیم نقشه آنها بود.

میرزا عبدالرزاق خان بغایری [در ادبیات، نجوم، ریاضیات، جغرافیا و تاریخ مهارت داشت.

آثار

وی کتب چندی تألیف نموده که از آن جمله است:

[1. «اسامی و اصطلاحات کره جغرافیایی» مطبوع] 2. «اصول علم جغرافیا» [چاپ شده در سال 1327ق] 3. «تاریخ جدولی» [از تمام سلسله های خلفاء، پادشاهان، امراء و رجال دوره اسلامی5. «تطبیق تقویم های شمسی و قمری و میلادی]6. «جغرافیای ابتدائی» [یا «جغرافیای پنج قطعه عالم برای مدارس ابتدائی و متوسطه» که در سال 1327ق چاپ شده است7. «جغرافیای مفصّل برای مدارس عالی» مطبوع[8. «فرهنگ جغرافیایی ایران» در 32 جلد9. «فهرست اقالیم خمسه» که ترجمه ای از یک کتاب جغرافیایی از نویسنده ای آمریکایی است و میکروفیلم آن به ضمیمه کتاب «افضل التواریخ» در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران موجود است.[۱] 10. «قبله» (جدول انحراف قبله در شهرها و ممالک دنیا) [11. «لغات متفرقه» که فرهنگ لغات لهجه های مرزهای ایران است و به خط مؤلّف به شماره 9690 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.[۲] 12. «ما مهندس داریم» 13. «معرفه القبله» [که در سال 1372ق چاپ شده و مؤلّف شرح حال خود را در آن کتاب آورده است.] 14. «نقشه ایران» [که در سال 1356ق چاپ شده است. 15. «نقشه تفصیلی سرحدات ایران»]

وفات

او سرانجام در شنبه 5 شعبان] سال 1372ق وفات یافت [و در آرامگاه خانوادگی فروغی در ابن بابویه در شهر ری مدفون شد. پدرش از عرفای عهد و از نوادگان دختری ملاّ محراب گیلانی بود.[۳][۴]

پانویس

  1. فهرست میکروفیلم های مرکزی دانشگاه تهران، ص15.
  2. فهرست مرعشی، ج25، ص56.
  3. دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص572؛ بیان المفاخر، ج1، ص395؛ دائره المعارف دانش بشر، ص304؛ نقباء البشر، ج3، ص1114؛ الذریعه، ج21، ص260؛ شرح حال رجال ایران، ج6، صص 140 و 141؛ جغرافیا در ایران، صص 438-440؛ مکارم الآثار، ج8، صص 2751 و 2752؛ مؤلفین کتب چاپی، ج3، صص 837 و 838؛ نادره کاران، ص89؛ زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ج2، صص 69-71.
  4. مهدوی، مصلح الدین،اعلام اصفهان (کتاب)، ج4، ص227

منبع

برگفته از کتاب: مهدوی، مصلح الدین،اعلام اصفهان (کتاب)، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.