این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

صحیفی شیرازی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ مهر ۱۴۰۱، ساعت ۱۶:۲۸ توسط Kh1.shyrkhany (بحث | مشارکت‌ها) (ایجادصفحه)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ملا صحیفی شیرازی، شاعر ادیب و خوشنویس قرن یازدهم هجری است.

زندگینامه

او از اعقاب صوفی خلیل ذوالقدر است. در شیراز متولد شده و سالها در اصفهان سکونت داشته است. خطوط ثلث و نستعلیق را خوش می نوشته و برای بسیاری از مساجد و امامزاده های اصفهان کتیبه نوشته است. آثار خطوط او در اصفهان در سال 985ق (مسجد جامع) تا سال 1019ق (مسجد جارچی) یعنی در مدت 34 سال باقی است. در اصفهان شغل صحّافی و کتیبه نویسی داشته و گاهی برای بزرگان و اشراف مدیحه می سروده و صله دریافت می کرده است. در شعر و ادب نیز دارای مهارتی به سزا بوده تا جایی که حکیم شفائی شعر او را تحسین می کرده است. صحیفی به فارسی و ترکی شعر سروده است.

حکیم شفایی جهت او مرثیه و مادّه تاریخ سروده که به شرح زیر است:

چون صحیفی جوهری ز قضا از جهان رفت جانب عقبا
دل خلق جهان بسوخت بر او همه را دیده گشت خون پالا
بی بدل بود در فنون سخن در فنون شعر بود بی همتا
تا قیامت بر این کتابه دهر رقم خط او بُوَد پابرجا
سال فوتش ز عقل جستم گفت: «رفت ملّا صحیفی از دنیا»

غیر از «دیوان اشعار»، «ساقی نامه» نیز سروده که مطلع آن این بیت است:

بده ساقی آن آب فکرت گداز که بیرون دهد دل از این پرده راز

این رباعی هم از صحیفی شیرازی است:

بستند ملایک کمر از صدق و یقین در خدمت شمع روضه خلد برین
مقراض به احتیاط زن ای خادم ترسم بِبُری شهیر جبریل امین[۱]

وفات

او بیش از هشتاد سال عمر کرد. پسرش ابوعلی در هند وفات یافت و او از شدت تاثر در سال 1022ق وفات یافته و در بقعه سه تنان واقع در مسجد آقانور اصفهان مدفون شد.[۲]

پانویس

  1. تذکره مجمع الخواص، ص218؛ تذکره گلشن بی خار، ص24؛ تاریخ اصفهان (هنر و هنرمندان)، صص 146-149؛ تذکره نصرآبادی، ج1، ص432؛ تذکره میخانه، صص 316 و 317؛ تذکره غنی، ص80؛ تذکره حسینی، ص188؛ دانشمندان و سخن سرایان فارس، ج3، ص433؛ دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، صص 437 و 438؛ مزارات اصفهان، صص 263-265؛ الذریعه، ج9، ص599؛ تذکره شمع انجمن، ص408؛ احوال و آثار خوشنویسان، ج2، ص327؛ خوشنویسی در کتیبه های اصفهان، صص 58-65؛ لغت نامه دهخدا: ذیل (صحیفی)، ص103؛ تاریخ نظم و نثر، ص516.
  2. اعلام اصفهان، ج3، صص509-510.

منبع

برگرفته از: مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.