این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

سید جلال الدین حسینی اصفهانی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
نسخهٔ تاریخ ‏۵ مهر ۱۴۰۱، ساعت ۱۹:۱۵ توسط Kh1.shabani (بحث | مشارکت‌ها) (ایجاد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

سیّد جلال الدّین حسینی اصفهانی معروف به «آقا میرک» شاعر نقاش و مذهب هنرمند قرن دهم هجری.

معرفی

آقا میرک در اصفهان متولّد شد و به تبریز رفته و نزد استاد کمال الدّین بهزاد به فراگیری نقاشی پرداخت و در ضمن آن فنون تذهیب، صحافی، جلد سازی و خوشنویسی را فراگرفت وی در کتابخانه سلطنتی تبریز به فعالیت پرداخت و گمان می رود پس از انتقال پایتختی از تبریز به قزوین او نیز به قزوین آمده باشد.

سام میرزا که معاصر اوست درباره او می نویسد:

«آقا میرک نقاش. از سادات اصفهان است و در طراحی و تصویر نادره زمان. حالیا در خدمت حضرت صاحبقرانی [شاه طهماسب] پیشوا و مقتدای این طایفه اوست.»


او در هنر جلدسازی نیز صاحب ابداع و ابتکار بوده و از جمله روی جلدها را به جای ضربی یا ضربی طلاپوش که دارای انواع نقوش اسلیمی، خطائی و یا تشعیر برجسته بوده، بوم مشکی کرده، تشعیر می ساخت. تشعیر روغنی روی جلدهای کار آقا میرک شامل گل و بوته و درخت و باغ و صحرا و جانور سازی چون سیمرغ و اژدها در حال گرفت و گیر و آهو در حال گریز و پرندگان زیبا در هوا بود و این طرز کار را شیوه آقا میرکی می گفتند و بسیار مستحسن و زیبا بود.

دقت و ظرافت در نمایش جزئیات یک تصویر و به کارگیری رنگهای روشن و شفاف و ایجاد هماهنگی در تلفیق رنگها، از ویژگیهای برجسته آثار اوست.

در نقاشی سلطان محمّد و شاه قلی و در خوشنویسی خواجه عبدالصّمد شیرین قلم شیرازی را از شاگردان او شمرده اند.

آثار

آقا میرکاو از نقاشان مینیاتور ایرانی بوده و برخی از تابلوهای نفیس شاهنامه طهماسبی و خمسه طهماسبی توسط او کشیده شده است .

از جمله تابلوهای زیبای او «مجنون در میان حیوانات وحشی» است که در جزو تصاویر خمسه شاه طهماسبی در موزه بریتانیا موجود است.

اوطبع شعر نیز داشته و در جواب جامی که سروده بود:

دو هفته شد که ندیدم مَه دو هفته خود راکجا روم که بگویم غم نهفته خود را

گفته است:

شدم به باغ که بینم گل شکفته خود راشنیدم از گل و بلبل غم نهفته خود را[۱]،[۲]


وفات

سال درگذشت او معلوم نیست و از قرائن برمی آید که تا حدود 950ق زنده بوده و پس از این سال در قزوین از دنیا رفته است.


پانویس

  1. گلستان هنر: مقدمه: سی و هشت و ص139؛ تذکره تحفه سامی، ص74؛ دائره المعارف هنر، ص563؛ تاریخ صنایع ایران، ص195؛ کمال الدّین بهزاد (قمر آریان)، صص 35 و 37 و 39؛ فرهنگ معین، ج6، ص2071؛ سیر نقاشی ایرانی، صص 297 و 298؛ دائرهالمعارف تشیع، ج1، صص 130 و 131؛ تاریخ اصفهان (هنر و هنرمندان)، ص288؛ تاریخ هنرهای ملّی، ج2، صص 835 و 836؛ تاریخ نظم و نثر، ص661؛ احوال و آثار خوشنویسان، ج1، ص201.
  2. مهدوی، اعلام اصفهان،ج2،صص349و350.

منبع

برگرفته از:مهدوی،مصلح الدین،اعلام اصفهان،اصفهان:سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان،1386.