این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

سید مصلح الدین مهدوی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سید مصلح الدین مهدوی.jpg

مرحوم سید مصلح‌الدین مهدوی از نویسندگان آثار تاریخی و ترجمه‌نگاری در قرن چهارده هجری است

او در حوزه علمیه تحصیل کرده و دارای اجازه اجتهاد بود، ولی به علت محدودیت‌های ایجاد شده در دوره پهلوی اول لباس روحانیون را کنار گذاشت و با اجازه آیت‌الله بروجردی به تدریس در دبیرستان مشغول شد و بیشتر ادبیات عرب و تعلیمات دینی درس می‌داد. از او بیش از هفتاد کتاب و مقاله بر جای مانده که بسیاری از آن‌ها درباره مشاهیر دینی اصفهان است.

مرحوم مصلح الدین مهدوی در کتاب “تذکره القبور یا رجال اصفهان” که درشرح کتاب “تذکره القبور” مرحوم آیت الله سید عبدالکریم گزی در سال ۱۳۲۸ شمسی نگاشته است، برای اولین بار(سه سال بعد از وفات شهادت گونه مبارکه ای) در شرح حال آیت الله مبارکه ای (ره) سلام چنین می نویسد :

«حاج سید محمد علی مبارکه ای فرزند آقا سید علی ، امام جمعه فرزند محمد علی بن موسوی ، عالم فاضل و واعظ کامل از معاریف اهل منبر اصفهان بلکه از مشاهیر خطباء و گویندگان ایران در ۱۷ ذی حجه الحرام ۱۳۱۶ در مبارکه که از قراء لنجان متولد شده در اصفهان و طهران و خراسان نزد اساتید معروف تحصیل نموده مدتی در ایران و هندوستان مسافرتها نموده و از فضلاء و دانشمندان هر شهر و دیار استفاده علمی نموده واعظی شیرین بیان و گوینده ای فصیح زبان بود کتب و رسائل زیادی نوشته از آنجمله است :


  1. اصفهان دارالعلم شرق
  2. اسرار حج
  3. اسرار و فلسفه احکام
  4. اسلام خالص
  5. انوارالسعاده در فضیلت بنی هاشم
  6. تاریخ اصفهان در ۵ مجلد
  7. تاریخ امکنه و بلدان که سفرنامه است
  8. تاریخ زندگانی پیغمبر اکرم (ص)
  9. تحصیل الثمن در شرح حدیث حب الوطن
  10. ثمرات العلوم
  11. جامع العلوم در چهار مجلد
  12. جنه الاداء در آداب
  13. دیوان اشعار متخلص صفایی
  14. دانشوران اصفهان در ۶ مجلد
  15. راهنمای ریاضیات
  16. سرادق دوشیزگان در حجاب
  17. سفرنامه غرب
  18. سوانح عمر
  19. صراط المستقیم در نماز
  20. کشف المهمات فی سموم المهلکات در ۵ مجلد
  21. کشف الغیب
  22. مرآت الغیب
  23. منهج القویم
  24. مثنوی سقراطیه در عرفان
  25. مواعظ
  26. نورالانور در اولاد حضرت موسی بن جعفر (ع)
  27. نورالقدسی در احوال مجلسی و غیره.

مشارالیه داماد عالم جلیل حاج میرزا محمد باقر تویسرکانی بوده و در قبل از ظهر روز جمعه ۷ رجب سال ۱۳۶۵ قمری وفات و در بقعه تکیه تویسرکانی مدفون گردید.

از اشعار اوست:

از او نام نکو شد جاودانی

ز رنج خود شهان گنجی نبردند

چو بر تخت شهنشاهی بمردند

پس از مردن از آنها در زبانها

نمی آید بجز وصف زیانها

ولی آنکس که درس علم و دین خواند

از او نام نکو اندر جهان ماند

بتن گشته نهان اندر دل گل

بجان زنده بنزد صاحب دل

صفائی گر تو خواهی نام نیکو

نما با حکمت و با علم و دین خو

مرحوم مصلح الدین مهدوی همچنین در جلد دوم کتاب “تذکره شعرای معاصر اصفهان” که در سال ۱۳۳۴ شمسی نگاشته در ذیل کلمه “صفایی” در باره آیت الله مبارکه ای (ره) چنین می نویسد :

«مرحوم حاج سید محمد علی مبارکه ای از وعاظ معروف اصفهان بود در حسن بیان و طلاقت لسان در بین معاصرین کم نظیر می نمود … در ضمن مسافرت به مکه معظمه مدتی در بمبئی ساکن شده، اهل مطالعه و تحقیق و تتبع و دارای کتابخانه آبرومندی بود. قدرت حفظ عجیبی داشت و کتب و رسائل چندی تألیف نموده که برخی از آنها را به طبع رسانیده است