این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

تفاوت میان نسخه‌های «تخت فولاد اصفهان (کتاب)»

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
(ایجاد صفحه)
سطر ۱: سطر ۱:
'''کتاب تخت فولاد اصفهان''' معرّف یکی از گورستان های بلندمرتبه ی جهان اسلام و تشیع (قرن چهارم هجری) تاکنون است؛ که به نام‌های لسان‌الارض و [[بابا رکن الدین|بابا رکن‌الدین]] نامیده می‌شده‌ است؛ که با مساحت تقریبی ۷۵ هکتار سعی در معرفی تکایا شامل مسایل تاریخی، هنری، مشاهیر آن و مطالب بسیار دیگر به زبان ساده دارد تا به صورت یک راهنمای مختصر در اختیار علاقمندان و پژوهشگران قرار گیرد.
'''کتاب تخت فولاد اصفهان''' معرّف یکی از گورستان های بلندمرتبه ی جهان اسلام و تشیع است؛ که به نام‌های لسان‌الارض و [[بابا رکن الدین|بابا رکن‌الدین]] نامیده می‌شده‌ است؛ تا به صورت یک راهنمای مختصر در اختیار علاقمندان و پژوهشگران قرار گیرد.<ref>عقیلی، تخت فولاد اصفهان، صص۱۲-۱۵.</ref>


==معرفی کتاب==
==معرفی کتاب==
این کتاب به مزارات مقدّس [[تخت فولاد]] می پردازد؛ که گوهرهای تابان و ستاره های درخشان فراوانی از علم و تقوی در خاک آرمیده و از دیده نهان گشته اند که ما از برکت وجود آنان در نعمت و آسایش هستیم.
این کتاب به مزارات مقدّس [[تخت فولاد]] با قلم آقای عقیلی می پردازد؛ که با توضیحات کامل وجامع در مورد تخت فولاد ما را آشنا می کند.قدمت این گورستان از قرن چهارم هجری تاکنون است.


از این رو به پاس ادای دین به آنان و شادی روح و رضایت خاطرشان تنها نامی از این بزرگان ذکر گردیده است و حال آنکه درباره هرکدام از این شخصیت ها می توان کتاب ها نوشت.
گورستان تخت فولاد با مساحت تقریبی ۷۵ هکتار می باشد؛ که به شرح حال بسیاری از علماء ومشاهیر و... والبته به شناخته شدن تکایای زیادی که افراد سرشناس و مهمی در این تکایا به خاک سپرده شده اند؛ پرداخته است.


زیارت اهل قبور و مزارات در انسان احساس سبکی روح و بازگشت به خود را زنده می کند. بارها شنیده ایم که وقتی بی حوصله می شوید و دلتان می گیرد «برای زیارت اهل قبور به گورستان بروید». این جمله بدان معناست که گورستان مکانی برای بیدار نمودن انسان از خواب غفلت در جهان ناپایدار است که نباید به آن دل بست.
برخی مورّخان معتقدند که تخت پولاد یک محلّه مسکونی بوده و گورستان کنار آن را مزار بابا رکن الدین می خواندند.<ref>جابری انصاری: تاریخ اصفهان و ری، ص 220.</ref> با گسترش این گورستان و اتّصال آن به محلّه ی تخت فولاد نام آن گورستان به تخت پولاد تغییر می کند.
{{شعر}}
{{ب|تخت فولاد، ای زیارتگاه عشق|خاک پاک تو عبادتگاه عشق....}}
{{ب|دیده ی اهل بصیرت سوی تُست|کعبه ی اهل طریقت کوی تُست}}
{{پایان شعر}}
«شفیق»
 
آقای عقیلی با توضیحات جامع وکامل خود که سعی در معرفی تکایا شامل مسایل تاریخی، هنری، مشاهیر آن و مطالب بسیار دیگر به زبان ساده دارد ما را هر چه تمامتر با این علماء وافراد سرشناس یاری نموده است.


زائر با زیارت اهل قبور احساس عبرت آموزی می کند. همچنین زیارت اهل قبور علاوه بر آرامش روحی فرد، در تحرّک فرهنگی و اجتماعی نیز مؤثر است، زیرا حضور در مرقد بزرگان نوعی تجدید عهد و تجلیل از روح بزرگ آنان و تبلیغ و تمجید از کوشش های علمی و اجتماعی آنان است.<ref>عقیلی، تخت فولاد اصفهان، صص۱۲-۱۵.</ref>
حضرت علی علیه السلام در ضمن سخنانی به کمیل بن زیاد می فرماید: «العلماء باقون مابقی الدهر، اعیانُهُم مفقوده و امثالهم فی القلوبِ موجوده»: «تا دنیا باقی است، دانشوران زنده اند، جسمشان از نظرها پنهان، ولی یادشان برای همیشه در دلها موجود است».<ref>نهج البلاغه، حکمت 139.</ref>


جامی شاعر نامی ایران چه زیبا سروده است:
==محتوای کتاب==
{{شعر}}
این کتاب شامل مقدمه ، موقعیّت جغرافیایی و وجه تسمیه ی تخت فولاد را در ادوار تاریخ بررسی نموده است ؛ و تنوع طرح و سبک معماری بناها در دوره های گوناگون تاریخی را بازگو می کند.
{{ب|زنده شدم از نظر پاکشان|آب حیات است مرا خاکشان}}
 
مؤلف کتاب، تکایای تخت فولاد را به سه بخش  زیر تقسیم بندی نموده است:


{{ب|خیز و قدم نه به ره رفتگان|رو سوی آرامگه خفتگان}}
●بخش اول: تکایای دوره صفوی تا دوره قاجار


{{ب|یاد کن از عهد فراموششان|نکته شنو از لب خاموششان<ref>2. جامی: تحفه الابرار، ص 65.</ref>}}
در این تکایا، بزرگان زیادی که مدفون هستند را مورد بررسی قرار داده است.
{{پایان شعر}}


حضرت علی علیه السلام در ضمن سخنانی به کمیل بن زیاد می فرماید: «العلماء باقون مابقی الدهر، اعیانُهُم مفقوده و امثالهم فی القلوبِ موجوده»: «تا دنیا باقی است، دانشوران زنده اند، جسمشان از نظرها پنهان، ولی یادشان برای همیشه در دلها موجود است».<ref>1. نهج البلاغه، حکمت 139.</ref>
●بخش دوم: تکایای دوره قاجاریه تا دوره معاصر


==محتوای کتاب==
تکایای مهم، قدیمی وارزشمندی که مربوط به این دوره می باشد را مورد توجه قرار داده است.


این کتاب شامل:
●بخش سوم: گلستان شهداء


1 - پلان ها و نقشه های مهندسی از تکایا و مشخص نمودن جای قبور در تکایا همه برگرفته شده از نقشه های مهندسی موجود در مجموعه فرهنگی، مذهبی تخت فولاد می باشد؛ البته این نقشه ها در جلد دوم کتاب دانشمندان و بزرگان اصفهان نوشته مرحوم سید مصلح الدین مهدوی به چاپ رسیده است.
در این بخش به [[گلستان شهداء]] وتاریخچه گلستان شهداء و همچنین تکایای که در گلستان شهداء وجود دارد؛ پرداخته است.


چند عدد از این نقشه ها نیز برگرفته از کتاب «تخت فولاد یادمان تاریخی اصفهان» نوشته گیلان فقیه میرزایی، محمد علی مخلصی، زهرا حبیبی می باشد که توسط سازمان میراث فرهنگی کشور به چاپ رسیده است.
آقای عقیلی بیان داشتند که هسته اصلی این کتاب بر اساس کتاب بسیار ارزشمند سیری در تخت فولاد اصفهان نوشته [[سید مصلح الدین مهدوی|مرحوم سید مصلح الدین مهدوی]] می باشد. به همین جهت کتاب را به روح بزرگوار آن سید والامقام تقدیم می کنم.


2 - ابیات انتخاب شده که در بعضی از تکایا آورده شده تماماً برگرفته از کتاب تخت فولاد اصفهان سروده شاعر توانا و شیرین زبان مرحوم شفیق می باشد خداوند روح شفیق ایشان رامشمول رحمت و مغفرت واسعه خود قرار داده و روح پاکش را در بهشت نزد مقربین درگاه الهی قرار دهد.
همچنین در این کتاب
این کتاب شامل پلان ها و نقشه های مهندسی از تکایا و مشخص نمودن جای قبور در تکایا همه برگرفته شده از نقشه های مهندسی موجود در مجموعه فرهنگی، مذهبی تخت فولاد می باشد؛ البته این نقشه ها در جلد دوم کتاب دانشمندان و بزرگان اصفهان نوشته مرحوم سید مصلح الدین مهدوی به چاپ رسیده است.


3 - هسته اصلی این کتاب بر اساس کتاب بسیار ارزشمند سیری در تخت فولاد اصفهان نوشته [[سید مصلح الدین مهدوی|مرحوم سید مصلح الدین مهدوی]] می باشد. به همین جهت کتاب را به روح بزرگوار آن سید والامقام تقدیم می کنم. حقیر هرچه از این مزار مقدس و بزرگان مدفون در آن فراگرفته ام از آثار ارزشمند آن معلم متواضع است. همیشه یاد او را در ذهن خواهم داشت.
چند عدد از این نقشه ها نیز برگرفته از کتاب «تخت فولاد یادمان تاریخی اصفهان» نوشته گیلان فقیه میرزایی، محمد علی مخلصی، زهرا حبیبی می باشد که توسط سازمان میراث فرهنگی کشور به چاپ رسیده است.


امام موسی بن جعفرعلیه السلام می فرمایند:
امام موسی بن جعفرعلیه السلام می فرمایند:


«هرکس نمی تواند ما را زیارت کند پس صالحین دوستان ما را زیارت کند تا ثواب زیارت ما برای او نوشته شود.»<ref>4. مهدوی، سیّد مصلح الدین: تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان، ج 3، ص 344.</ref>
«هرکس نمی تواند ما را زیارت کند پس صالحین دوستان ما را زیارت کند تا ثواب زیارت ما برای او نوشته شود.»<ref>مهدوی، تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان، ج 3، ص 344.</ref>




سطر ۴۴: سطر ۵۲:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==منبع==
==منابع==
 
*عقیلی، احمد، تخت فولاد اصفهان، زیرنظر اصغر منتظر القائم؛ با همکاری مجموعه تاریخی فرهنگی و مذهبی تخت فولاد (دانشنامه تخت فولاد اصفهان)، چاپ دوم، اصفهان، کانون پژوهش، 1385.
*عقیلی، احمد، [[تخت فولاد اصفهان (کتاب)|تخت فولاد اصفهان]]، زیرنظر اصغر منتظر القائم؛ با همکاری مجموعه تاریخی فرهنگی و مذهبی تخت فولاد (دانشنامه تخت فولاد اصفهان)، چاپ دوم، اصفهان، کانون پژوهش، 1385.
 
*محمد رضا شایسته و منصور قاسمی، ۱۳۸۳، اصفهان بهشتی کوچک اما زمینی، انتشارات نقش خورشید، اصفهان.
 
*http://www.takhtefoulad.ir/وبگاه مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد (بازبینی به تاریخ ۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۷).


==دسترسی به محتوای کتاب==
==دسترسی به محتوای کتاب==

نسخهٔ ‏۲۶ آبان ۱۴۰۱، ساعت ۰۰:۴۹

کتاب تخت فولاد اصفهان معرّف یکی از گورستان های بلندمرتبه ی جهان اسلام و تشیع است؛ که به نام‌های لسان‌الارض و بابا رکن‌الدین نامیده می‌شده‌ است؛ تا به صورت یک راهنمای مختصر در اختیار علاقمندان و پژوهشگران قرار گیرد.[۱]

معرفی کتاب

این کتاب به مزارات مقدّس تخت فولاد با قلم آقای عقیلی می پردازد؛ که با توضیحات کامل وجامع در مورد تخت فولاد ما را آشنا می کند.قدمت این گورستان از قرن چهارم هجری تاکنون است.

گورستان تخت فولاد با مساحت تقریبی ۷۵ هکتار می باشد؛ که به شرح حال بسیاری از علماء ومشاهیر و... والبته به شناخته شدن تکایای زیادی که افراد سرشناس و مهمی در این تکایا به خاک سپرده شده اند؛ پرداخته است.

برخی مورّخان معتقدند که تخت پولاد یک محلّه مسکونی بوده و گورستان کنار آن را مزار بابا رکن الدین می خواندند.[۲] با گسترش این گورستان و اتّصال آن به محلّه ی تخت فولاد نام آن گورستان به تخت پولاد تغییر می کند.

تخت فولاد، ای زیارتگاه عشقخاک پاک تو عبادتگاه عشق....
دیده ی اهل بصیرت سوی تُستکعبه ی اهل طریقت کوی تُست

«شفیق»

آقای عقیلی با توضیحات جامع وکامل خود که سعی در معرفی تکایا شامل مسایل تاریخی، هنری، مشاهیر آن و مطالب بسیار دیگر به زبان ساده دارد ما را هر چه تمامتر با این علماء وافراد سرشناس یاری نموده است.

حضرت علی علیه السلام در ضمن سخنانی به کمیل بن زیاد می فرماید: «العلماء باقون مابقی الدهر، اعیانُهُم مفقوده و امثالهم فی القلوبِ موجوده»: «تا دنیا باقی است، دانشوران زنده اند، جسمشان از نظرها پنهان، ولی یادشان برای همیشه در دلها موجود است».[۳]

محتوای کتاب

این کتاب شامل مقدمه ، موقعیّت جغرافیایی و وجه تسمیه ی تخت فولاد را در ادوار تاریخ بررسی نموده است ؛ و تنوع طرح و سبک معماری بناها در دوره های گوناگون تاریخی را بازگو می کند.

مؤلف کتاب، تکایای تخت فولاد را به سه بخش زیر تقسیم بندی نموده است:

●بخش اول: تکایای دوره صفوی تا دوره قاجار

در این تکایا، بزرگان زیادی که مدفون هستند را مورد بررسی قرار داده است.

●بخش دوم: تکایای دوره قاجاریه تا دوره معاصر

تکایای مهم، قدیمی وارزشمندی که مربوط به این دوره می باشد را مورد توجه قرار داده است.

●بخش سوم: گلستان شهداء

در این بخش به گلستان شهداء وتاریخچه گلستان شهداء و همچنین تکایای که در گلستان شهداء وجود دارد؛ پرداخته است.

آقای عقیلی بیان داشتند که هسته اصلی این کتاب بر اساس کتاب بسیار ارزشمند سیری در تخت فولاد اصفهان نوشته مرحوم سید مصلح الدین مهدوی می باشد. به همین جهت کتاب را به روح بزرگوار آن سید والامقام تقدیم می کنم.

همچنین در این کتاب این کتاب شامل پلان ها و نقشه های مهندسی از تکایا و مشخص نمودن جای قبور در تکایا همه برگرفته شده از نقشه های مهندسی موجود در مجموعه فرهنگی، مذهبی تخت فولاد می باشد؛ البته این نقشه ها در جلد دوم کتاب دانشمندان و بزرگان اصفهان نوشته مرحوم سید مصلح الدین مهدوی به چاپ رسیده است.

چند عدد از این نقشه ها نیز برگرفته از کتاب «تخت فولاد یادمان تاریخی اصفهان» نوشته گیلان فقیه میرزایی، محمد علی مخلصی، زهرا حبیبی می باشد که توسط سازمان میراث فرهنگی کشور به چاپ رسیده است.

امام موسی بن جعفرعلیه السلام می فرمایند:

«هرکس نمی تواند ما را زیارت کند پس صالحین دوستان ما را زیارت کند تا ثواب زیارت ما برای او نوشته شود.»[۴]


تخت فولاد تجلی گاه کم نظیری از هویّت تاریخی و مذهبی این سرزمین است که مجموعه ای نفیس از هنرهای اسلامی همچون خطاطی، حجاری و معماری اسلامی و ایرانی را در خود جای داده است و هر سنگ قبری می تواند مآخذی گرانقدر برای تاریخ فرهنگ این مرز و بوم باشد و فضایی معنوی برای سیر و سلوک زائرین فراهم آرد.


پانویس

  1. عقیلی، تخت فولاد اصفهان، صص۱۲-۱۵.
  2. جابری انصاری: تاریخ اصفهان و ری، ص 220.
  3. نهج البلاغه، حکمت 139.
  4. مهدوی، تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان، ج 3، ص 344.

منابع

  • عقیلی، احمد، تخت فولاد اصفهان، زیرنظر اصغر منتظر القائم؛ با همکاری مجموعه تاریخی فرهنگی و مذهبی تخت فولاد (دانشنامه تخت فولاد اصفهان)، چاپ دوم، اصفهان، کانون پژوهش، 1385.

دسترسی به محتوای کتاب

کتابخانه مدرسه فقاهت