نمایش مبدأ برای حوزه علمیه اصفهان

'''حوزه علمیه اصفهان''' یکی از قدیمی ترین بزرگترین و پرثمرترین حوزه‌های علمیه در ایران است.
هم اکنون بیش از ۴۰ مدرسه در استان اصفهان تحت نظارت مرکز مدیریت حوزه های علمیه استان اصفهان به مدیریت حضرت [[سید یوسف طباطبائی نژاد|آیت الله سید یوسف طباطبایی نژاد]] و زعامت  [[حسین مظاهری|آیت الله حسین مظاهری]] که از مراجع تقلید می‌باشد، است.
در دوران معاصر شهدای روحانی اصفهان که پرورش یافته این شجره مبارکه بودند، همچون نگینی بر تارک این بنای کهن درخشیدند و نشان دادند دارالعلم شرق همچنان زنده، پویا و تأثیرگذار است.

{{حوزه علمیه
|نام                 = حوزه علمیه اصفهان
|تصویر لوگو          =
|زیرنویس لوگو        =
|نام‌تصویر            = Madrasa of Shah Mosque Isfahan 2014 (1).jpg
|زیرنویس تصویر       = مدرسه ناصریه در  مسجد امام، یکی از مدارس حوزه علمیه اصفهان
|تأسیس               = به‌طور رسمی در قرن ۱۰ هجری
|بنیانگذار           =
|شهر                 = اصفهان
|تولیت               =
|هیئت امنا           =
|معاون تهذیب         =
|معاون آموزش         =
|معاون پژوهش         =
|معاون فرهنگی        =
|کارمندان            =
|هیئت علمی           =
|طلاب                  =
|تحصیلات تکمیلی       =
|سطح ۱ (کاردانی)     =
|سطح ۲ (کارشناسی)    =
|سطح ۳ (کارشناسی ارشد)=
|سطح ۴ درس خارج (دکترا)=
|فارغ التحصیلان        =
|نشانی                =
|تلفن                 =
|زیرمجموعه‌ها         = بیش از ۴۰ مدرسه
|وب‌سایت              = [https://esfhozeh.ir وبگاه حوزه علمیه اصفهان]
|نام‌های دیگر         =
|وابسته به           =
}}
<br />

==علوم اسلامی رایج در  حوزه علمیه اصفهان==
بیشتر موضوعات علوم اسلامی به صورت دوره‌ای و در سطوح بسیار بالا در مدارس حوزه علمیه اصفهان تدریس می‌شود که مهمترین آنها به شرح زیر است:

{{چندستونه|ستون‌ها=2|محتوا=* علم صرف و نحو

* علوم قرآنی و حدیث

* کلام اسلامی

* علم منطق و فلسفه اسلامی

* عرفان اسلامی

* علم هئیت و ریاضیات

* علم فقه و اصول فقه

* و نیز درس خارج}}{{پایان چندستونه}}

==عالمان و بزرگان حوزه علمیه اصفهان==
[[File:IMG 9275-1mix.jpg|thumb|left|300px|[[مدرسه علمیه نیم آورد|مدرسه نیم آورد]]، یکی از مدارس زیر نظر حوزه علمیه اصفهان]]

حوزه علمیه اصفهان یکی از حوزه‌های نادری است که بیشترین مهاجرت علمی دانشمندان و علمای اسلامی را پذیرفته است. در اینجا برخی از دانش‌آموختگان و فارغ‌التحصیلان این حوزه علمیه نام برده می‌شوند:<ref> معینی،  «[http://lib.eshia.ir/23019/1/6641 حوزه علمیه اصفهان]»، شماره۶۶۴۱، دانشنامه جهان اسلام.</ref>

*[[میرداماد]]
*[[شیخ بهایی]]
*[[محمد تقی مجلسی|محمدتقی مجلسی]]
*[[محمدباقر مجلسی]]
*[[سید نعمت‌الله جزایری]]
*محمد جواد اصفهانی
*[[احمد بیدآبادی|شيخ احمد مجتهد بيدآبادی]]
*[[محمدعلی شاه آبادی|محمدعلی شاه‌آبادی]]
*[[سید حسین خادمی]]

===دانش‌آموختگان مونث===

*[[بانو امین]]

===مراجع برجسته شیعه===
برخی از برجسته‌ترین مراجع و فقهای شیعه به مدارج عالی در حوزه علمیه اصفهان رسیدند و سپس برای تکمیل تحصیلات خود به نجف رفتند. اینان شامل:

*[[سید حسن مدرس]]
*[[محمدحسین نائینی]]
*[[سید ابوالحسن اصفهانی]]
*[[محمدرضا نجفی مسجدشاهی|محمدرضا مسجدشاهی]]
*[[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال‌الدین گلپایگانی]]
*[[سید حسین طباطبایی بروجردی]]

===شخصیت‌های علمی و فقهی===

*عبدالله بن محسن اعرجی
*[[رحیم ارباب]]

==اساتید برجسته حوزه علمیه اصفهان==
[[File:مدرسه چهارباغ اصفهان 04.jpg|thumb|left|300px|[[حوزه علمیه امام صادق (ع) اصفهان|مدرسه چهارباغ]]، یکی از مدارس زیر نظر حوزه علمیه اصفهان]]
از اساتید به نام حوزه علمیه اصفهان افراد زیر را می توان نام برد:

{{چندستونه|3}}
*[[علی منشار|علی مُنشار عاملی]]، دوره صفوی
*حسین بن عبدالصمد حارثی، دوره صفوی
*[[عبدالله بن حسین شوشتری|ملا عبدالله تستری]]، دوره صفوی
*[[شیخ بهایی]]، دوره صفوی
*[[لطف الله عاملی میسی|لطف الله بن عبدالکریم میسی]]، دوره صفوی
*مصطفی حسینی تفرشی، دوره صفوی
*[[میرداماد]]، دوره صفوی
*[[میرفندرسکی]]، دوره صفوی
*قاسم حسنی طباطبائی قهپایی، دوره صفوی
*[[محمدتقی مجلسی]]، دوره صفوی
*[[رجبعلی تبریزی]]، دوره صفوی
*رفیع الدین محمد بن حیدر حسنی طباطبائی، دوره صفوی
*آخوند ملا حسین بروجردی، دوره صفوی
*[[محمدصالح مازندرانی|ملا محمدصالح مازندرانی]]، دوره صفوی
*رفیع الدین گیلانی، دوره صفوی
*[[محمدباقر محقق سبزواری]]، دوره صفوی
*[[آقا حسین خوانساری]]، دوره صفوی
*محمد بن حسن شروانی، دوره صفوی
*[[سید حسین بن محمد خلیفه سلطان مرعشی اصفهانی|سلطان‌العلماء آملی]]، دوره صفوی
*خلیل بن غازی قزوینی، دوره صفوی
*[[جعفر بن عبدالله کمره ای اصفهانی|جعفر بن عبدالله حویزی]]، قرن دوازده قمری
*[[سید نعمت‌الله جزایری]]، قرن دوازده قمری
*[[محسن فیض کاشانی|ملا محسن فیض کاشانی]]، قرن دوازده قمری
*[[آقا جمال خوانساری]]، قرن دوازده قمری
*[[محمد بن عبدالفتاح تنکابنی]]، قرن دوازده قمری
*محمد صالح خاتون آبادی، قرن دوازده قمری
*آقا حسین گیلانی، قرن دوازده قمری
*[[عبدالله اصفهانی افندی|میرزا عبدالله اصفهانی افندی]]، قرن دوازده قمری
*ابوالفضل بهاءالدین محمد بن حسن اصفهانی، قرن دوازده قمری
*[[محمدعلی حزین لاهیجی|حزین لاهیجی]]، قرن دوازده قمری
*[[محمد اکمل اصفهانی]]، قرن دوازده قمری
*[[صادق بن محمد تنکابنی|محمدصادق تنکابنی]]، قرن دوازده قمری
*عبدالله بن صالح بحرانی سماهیجی، قرن دوازده قمری
*محمدزمان بن کلبعلی اصفهانی تبریزی، قرن دوازده قمری
*[[محمدباقر خلیفه سلطانی|محمد باقر بن حسن خلیفه سلطانی]]، دوره نادرشاه
*محمد تقی بن محمدکاظم الماسی شمس آبادی، دوره نادر شاه
*[[محمداسماعیل خواجویی|اسماعیل خواجویی]]، دوره نادر شاه
*[[محراب گیلانی|ملا محراب گیلانی]]، دوره نادر شاه
*[[سید ابوالقاسم میرکبیر خوانساری|جعفر بن حسین خوانساری]]، دوره نادر شاه
*[[ملا علی نوری]]، دوره قاجار
*[[محمدتقی رازی نجفی اصفهانی|محمدتقی رازی]]، دوره قاجار
*[[محمدحسین فشارکی اصفهانی|محمدحسین فشارکی]]، دوره پهلوی
*[[سید عبدالحسین سیدالعراقین]]، دوره پهلوی
*[[سید محمد نجف آبادی]]، دوره پهلوی
*[[محمدرضا نجفی مسجدشاهی|محمدرضا اصفهانی نجفی مسجدشاهی]]، دوره پهلوی
*[[عبدالحسین نجفی|میرزا عبدالحسین نجفی]]، دوره پهلوی
*[[سید محمدمهدی درچه ای|سید مهدی درچه‌ای]]، دوره پهلوی
*[[سید محمدصادق خاتون آبادی|محمدصادق خاتون‌آبادی]]، دوره پهلوی
*[[سید علی نجف آبادی]]، دوره پهلوی
*[[نورالله نجفی اصفهانی|آقا نوراللّه اصفهانی]]، دوره پهلوی
*[[سید حسین خادمی]]، دوران اخیر
*[[سید عبدالحسین طیب|سیّد عَبدُالْحسین طَیّب اصفهانی]]، دوران اخیر
*[[سید احمد فقیه امامی|احمد فقیه امامی]]، دوران اخیر
*[[سید حسن فقیه امامی|حسن فقیه امامی]]، دوران اخیر
*[[حسین مظاهری]]، دوران اخیر
{{پایان چندستونه}}

==[[:رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان|شعرای حوزه علمیه اصفهان]]==
یکی از گنجینه های پرافتخار تاریخ اسلام و تشیع، میراث گرانسنگ ادبیات منظوم و اشعار حکیمانه [[:رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان|شاعران]] الهی است. شواهد و قرائن مسلم تاریخی و روایات، سخنان و سیره نورانی پیامبر و ائمه معصومین (ع) بیانگر آثاری از اشعار آن بزرگواران و ارج‌گذاری به شاعران برجسته است، پس از معصومین چهره هایی مثل دعبل‌ها و در قرون اسلامی برجستگانی از فقها این قلمرو را گسترش دادند. حوزه علمیه اصفهان نیز دارای ادیبان و شعرای فقیه و روحانی از گذشته تا کنون بوده است که در جایگاه خود بی نظیر است.<ref>بهشتی نژاد، شعرای حوزه علمیه اصفهان، فهرست کتاب.</ref>  

فهرستی از شعرای این دیار به شرح ذیل می باشد:{{چندستونه|۴}}
<DynamicPageList>
category             = شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان
ordermethod          = ascending
mode     = ordered

</DynamicPageList>

{{پایان چندستونه}}

==مدارس علمیه اصفهان==
[[File:Madrasa of Shah Mosque Isfahan 2014 (5).jpg|thumb|300px|[[مدرسه علمیه ناصریه|مدرسه مسجدامام]]، یکی از مدارس حوزه علمیه اصفهان]]

یکی از ویژگی‌های حوزه علمیه اصفهان، به خصوص در دوره صفویه، رونق مدرسه‌سازی در اصفهان بود. اکثر این مدارس توسط حاکمان و متحدان آنها ساخته شده است. برخی از این مدارس هنوز موجود و فعال هستند و برخی دیگر نیز به تدریج ناپدید شده‌اند:<ref>موحدابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ج2، صص108-111؛ مهدوی، اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان، صص100-101.</ref>

{{چندستونه|2}}
*[[مدرسه ابراهیم بیک|مدرسه امامزاده اسماعیل]]، دوره صفوی
*[[مدرسه جلالیه|مدرسه جلالیه یا احمدآباد]]، دوره صفوی
*[[مدرسه علمیه الماسیه|مدرسه الماسیه]]، دوره صفوی
*[[مدرسه حاج شیخ محمد علی ثقه الاسلام|مدرسه ثقه الاسلام]]، دوره صفوی
*[[مدرسه علمیه شفیعیه|مدرسه شفیعیه]]، دوره صفوی
*[[مدرسه شیخ الاسلام]]، دوره صفوی
*[[مدرسه علمیه ملاعبدالله|مدرسه ملا عبدالله]]، دوره صفوی
*[[مدرسه علمیه نیم آورد|مدرسه نیماورد]]، دوره صفوی
*[[مدرسه مریم بیگم]]، دوره صفوی
*[[مدرسه شاهزاده ها|مدرسه شاهزاده‌ها]]، دوره صفوی
*[[مدرسه جده بزرگ]] و [[مدرسه جده کوچک|جده کوچک]]، دوره صفوی
*[[مدرسه فاطمیه]]، دوره صفوی
*[[مدرسه حاجی کلباسی|مدرسه کلباسی]] یا قرقچای بیک، دوره صفوی
*[[مدرسه میرزا تقی]]، دوره صفوی
*[[مدرسه مبارکیه]]، دوره صفوی
*[[مدرسه خواجه الملک|مدرسه خواجه مَلِک مستوفی]]، دوره صفوی
*[[مدرسه اسماعیلیه]]، دوره صفوی
*[[مدرسه دار العلم]]، دوره صفوی
*[[مدرسه شاه]] یا مدرسه مسجد جامع عباسی، دوره صفوی
*[[مدرسه شیخ بهایی|مدرسه شیخ بهائی]]، دوره صفوی
*[[مدرسه افندی|مدرسه میرزا عبداللّه افندی]]، دوره صفوی
{{پایان چندستونه}}

اگرچه با تأسیس [[حوزه علمیه قم]] از اهمیت حوزه علمیه اصفهان در قرن گذشته کاسته شده است، اما مدرسه‌های علمیه این شهر هنوز پابرجاست و طلاب در حال فراگیری علم هستند. برخی از مدارس دینی که در سالهای اخیر در اصفهان تأسیس شده یا از گذشته باقی مانده است و اکنون باز است، به قرار ذیل است:<ref>جناب، الاصفهان، ص110؛ [[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان، ص306، ایمانیه، تاریخ فرهنگ اصفهان، 144-145؛ ارباب اصفهانی، نصف جهان فی تعریف الاصفهان، ص ۷۱؛ [[سید حجت موحد ابطحی|موحدابطحی]]، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ج2، ص ۳۱۶-۳۲۳.</ref>
{{چندستونه|2}}
*[[مدرسه چهارباغ]]، دوران اخیر
*[[مدرسه مسجد سید|مدرسه سید]]، دوران اخیر
*[[حوزه علمیه صدر بازار اصفهان|مدرسه صدر بازار]]، دوران اخیر
*[[مدرسه صدر خواجو]]، دوران اخیر
*[[مدرسه علمیه عربان|مدرسه عربان]]، دوران اخیر
*[[مدرسه کاسه گران|مدرسه کاسه‌گران]]، دوران اخیر
*[[مدرسه علمیه ناصریه|مدرسه ناصری]]، دوران اخیر
*[[مدرسه علمیه نوریه|مدرسه نوریه]]، دوران اخیر
*[[مدرسه مریم بیگم]]، دوران اخیر
*[[مدرسه علمیه الغدیر|مدرسه الغدیر]]، دوران اخیر
{{پایان چندستونه}}

==پیوند به بیرون==

*[https://www.hawzahnews.com/news/969831/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DB%B2%DB%B0-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 برگزاری ۲۰ دوره آموزشی - تربیتی مرکز مشاوره حوزه علمیه اصفهان]
*[https://www.hawzahnews.com/news/968719/%D8%B5%D8%AF%D9%88%D8%B1-%DB%B9%DB%B0-%D9%85%D8%AF%D8%B1%DA%A9-%D8%B3%D8%B7%D8%AD-%DB%B3-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 صدور ۹۰ مدرک سطح ۳ برای طلاب و روحانیون حوزه علمیه اصفهان]
*[https://www.mehrnews.com/news/4289900/%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D8%B4-%D8%B3%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87-%DB%B1%DB%B2%DB%B0%DB%B0-%D9%86%D9%81%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 پذیرش سالیانه ۱۲۰۰ نفر در حوزه‌های علمیه برادران اصفهان]
*[https://www.hawzahnews.com/photo/966395/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B3%DB%8C%D8%AC-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87 گزارش تصویری - نشست روحانیون سازمان بسیج اساتید و نخبگان حوزه علمیه اصفهان با دادستان]
*[https://www.hawzahnews.com/photo/965478/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 گزارش تصویری - نشست هم اندیشی مدیران مدارس علمیه استان اصفهان]

<br />
==پانویس==
{{پانویس|۲}}

==منابع==

*جناب، علی، الاصفهان، اصفهان: چاپ عباس نصر، 1371.
*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی، مصلح الدین]]، [[اصفهان دارالعلم شرق(کتاب)|اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان]]، تحقیق، تصحیح، محمدرضا نیلفروشان، اصفهان، 1386.
*ایمانیه، مجتبی، تاریخ فرهنگ اصفهان، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
*[[سید حجت موحد ابطحی|موحدابطحی، حجت]]، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، جلد '''۲'''. اصفهان، 1376.
*ارباب اصفهانی، محمدمهدی بن محمدرضا، نصف جهان فی تعریف الاصفهان، تهران: چاپ منوچهر ستوده، 1340.
*معینی، محسن، مقاله «[http://lib.eshia.ir/23019/1/6641 حوزه علمیه اصفهان]»، شماره۶۶۴۱، دانشنامه جهان اسلام،  بنیاد دائرة المعارف اسلامی.
*بهشتی نژاد، محمد علی، شعرای حوزه علمیه اصفهان (از صدر اسلام تا کنون)، اصفهان: پویان مهر، ۱۳۹۱ش.

{{ترتیب‌پیش‌فرض:حوزه علمیه اصفهان}}
[[رده:حوزه های علمیه در ایران]]
[[رده:حوزه علمیه اصفهان]]