مدرسه علمیه حاج حسن

این مدرسه از مدارس عملیه، دوران قبل از صفویه می باشد.

نام دیگر مدرسه

احتمال دارد که این مدرسه ، همان مدرسّ سلطان محمّد سلجوقی است که در زمان صفویّه تعمیرات و تغییراتی اساسی یافته است .

معماری

در سردر این مدرسه ، پس از بسم اَلله اَلرّحمن اَلرّحیم و حدیث نبوی : أَنَا مَدِینَهُ الْعِلْمِ وَ عَلِیٌّ بَابُهَا ، نوشته شده است :

سرمایۀ نجات بود مهر بوتراب

خواهی اگر نجات ، از او روی بر متاب

تأسیس مدرسه

مدرسه حاج حسن دو طبقه است ، و أطراف آن حجرات و ایوان ها قرار گرفته، و با آنکه از آثار تاریخی اصفهان به شمار رفته ، ولی دچار ویرانی شده ، و متروکه گردیده است .

نویسندۀ آثار ملّی اصفهان ، در سال ۱۳۰۸ شمسی ، از این مدرسه دیدار نموده ، و برخی از محصّلین علوم جدیده و کمی طلبه ، در آن سکونت داشته اند ، و به نظر همین نویسنده ، ساختمان مدرسه ، اگر هم مربوط به زمان سلجوقیان باشد ، ولی شکّی نیست که کتیبۀ آن ( که در بالا ذکر گردید ) از زمان صفویّه به بعد ایجاد شده ، و از همان موقع ، به عنوان مدرسۀ حاجی حسن شهرت یافته است ، و قاعدتاً باید در زمان صفویّه به حالت ویرانی در آمده باشد ، تا حاجی حسن ، در صدد احیاء و تعمیر آن بر آمده باشد.

حکیم و طبیب نامدار و عظیم اَلشّأن ، مرحوم آقا میرزا أبو اَلقاسم طبیب ناصر حکمت ) متوفّای ۱۳۷۱ قمری ( که در تقوی و فضیلت و علم و دانش و طبّ یونان ، علماً و عملاً سرآمد بوده و در این مدرسه به تدریس کتب طبّ قدیم و مداوای بیماران می پرداخته است.

مرحوم آیه اَلله ، حاج سیّد مرتضی موحّد ابطحی (قُدِسُ سره) متوفّای ۱۴۱۳ قمری ، از شاگردان پرتلاش و مورد علاقۀ آن بزرگمرد در علم طب ، به شمار می رفتند .