این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

سید محسن میر محمد صادقی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو

عالم عامل و فقیه کامل، از بزرگان خاندان سادات میرمحمّد صادقی فرزند سیدمحمدباقر حسینی می باشد.

زندگی نامه

وی در سال 1265 ق اصفهان متولّد شد. از هفت سالگی به تحصیل پرداخت و در اندک زمانی آثار نبوغ و هوش و ترقّی در او ظاهر گردید. پس از استفاده از محضر علمای اصفهان به اتفاق عموزادگان خود به عتبات عالیات مشرّف شد و از محضر اساطین علمی آنجا به استفاده پرداخت. اساتید ایشان در نجف اشرف و کربلای معلّی عبارتند از:

1. شیخ مرتضی انصاری

2. شیخ مشکور عرب؛ [۱]

3. شیخ راضی نجفی؛ [۲]

4. ملّا محمّد حسین فاضل اردکانی؛[۳]

5. حاج شیخ زین العابدین مازندرانی؛

6. آقا میرزا علی نقی طباطبائی حائری؛ [۴]

وی در سال 1284ق به اصفهان مراجعت کرد. مدّتی به درس آیه اللّه العظمی حاج شیخ محمّد باقر نجفی حاضر شده، و سپس خود به تدریس و اقامه جماعت و ارشاد مردم پرداخت.

فرزندش آیه اللّه سیّد عبداللّه ثقه الاسلام می نویسد:

لسان موعظه او ضرب المثل بود در این مورد سحر بیان داشت. زهد او شهره آفاق بود، با اهل دیوان بلکه مطلق اهل دنیا معاشرت نمی کرد و غالباً انیس و جلیس فقرا بود. از دنیا و مافیها به کلّی اعراض داشت و در آخر عمر گوشه انزوا اختیار نموده و مشغول عبادت بود.[۵]

آثار

کتب زیر از آثار قلمی اوست:[۶]

1- رساله ای مبسوط در اصول دین

2- رساله در صیغ و عقود

3- شرح الدرّه الغرویه سید بحر العلوم

وفات

وی سرانجام در 2 شنبه 6 جمادی الاولی 1328ق وفات یافت و در پائین پای فاضل هندی در جوار آیه اللّه آقا میر محمّد حسین مدرّس عموی خود مدفون گردید.

عبارات سنگ لوح وی چنین است:

"قد ارتحل الی روح وریحان السیّد السند الفقیه المعتمد، فرید دهره واعجوبه زمانه، صاحب المقامات العالیه والکرامات المتواتره، استاد العلماء ورئیس الفقهاء، الصبور عند البلاء، الوقور عند الهزاهز، مخالفا لهواه، مطیعا لأمر مولاه، الداعی الی شریعه جدّه سیّد المرسلین، صاحب الخلق المستحسن، آقا سیّد محمّد محسن نوّراللّه مضجعه".

فرزندان

شش نفر از فرزندان او از علما و فضلای اصفهان بوده اند:

1. سیّد علی نقی ثقه الشریعه

عالم فاضل، از شاگردان آیات عظام: میر محمّد هاشم چهار سوقی، آقا سیّد محمّد باقر درچه ای و میر محمّد تقی مدرّس که پس از انجام تحصیلات به اقامه جماعت و ترویج دین پرداخت و پس از عمری طولانی در سال 1376ق وفات نموده و در تخت فولاد مدفون گردید.[۷]

بر سنگ مزار او این اشعار آمده بود:

سمیّ امام دهم آن فقید

که از دانش و علم بودی مزید

به شوق ملاقات حق شد روان

ز لطف الهی به مقصد رسید

دریغا که در خاک کرد او مکان

ز چشم همه در غمش خون چکید

"مدرّس" بگفت این سخن با خلوص

به تاریخ فوتش برضوان شدید

2. سیّد علی اکبر مدرّس صادقی

عالم فاضل، در سال 1288ق متولّد و بعد از تکمیل سطوح در سال 1309ق به عتبات عالیات مهاجرت نموده و در حوزه درس آیات عظام:

آخوند ملّا محمّد کاظم خراسانی و سیّد محمّد کاظم یزدی و سایر علما حاضر شده و به استفاده پرداخت.

در سال 1317ق به اصفهان بازگشت. مدّتی در اصفهان سکونت نمود و سپس به قریه گز برخوار رفت و به ترویج دین و ارشاد و هدایت مردم پرداخت.[۸]

او در سال 1381ق وفات نموده و در تخت فولاد مدفون گردید.[۹]

برادرش سیّد محمّد حسین مدرّس در وفاتش گوید:

جانا به عزّ و جاه جهان نیست اعتبار

زنهار بر کسی مکن از مال افتخار

این پنج روز عمر که آن را ثبات نیست

از خود به خلق ظلم و تعدی روا مدار

یک دم گذر نما به مزار گذشتگان

بنگر که نیک و بد همه خفتند در مزار

گر میر کاروانی و گر صاحب جلال

از چنگ مرگ کس نتواند کند فرار

واحسرتا که ثلمه به اسلام شد پدید

گشتند مسلمین همه با درد و غم دچار

رفت از جهان گلی ز گلستان احمدی

آن عالم جلیل که بد شرع را مدار

مولای ما که بود علی اکبر آن فقیه

دارای فضل و علم و کرامات بی شمار

زین سجن تنگنای جهان شد خلاص و رفت

اندر جوار رحمت جد بزرگوار

گر جسم او به خاک سیه شد روان ولی

دارد محبتش به دل مومنین قرار

باشد درود حق به روان شریف او

گردد به حشر با نبی و آل همجوار

سال هزار و سیصد و هشتاد و شش رسید

از ماه هشت چون که روان گشت بیست و چار

تاریخ فوت او ز "مدرّس" سوال شد

گفتا: "علیّ اکبرمان رفت زین دیار"

3. حاج سیّد علی محمّد مدرّس

عالم فاضل، از وکلای درجه اول دادگستری اصفهان و امام جماعت.

از او: "شرح دعای صباح" و "شرح دعای مشلول" به چاپ رسیده است.

وی در سال 1294ق متولّد و در ذی الحجه 1392ق وفات نمود و در جوار پدر بزرگوار خود مدفون شد.

سنگ نوشته مزارش چنین بود:

"قد ارتحل الی جوار رحمه ربه الرئوف الرحیم السید السند العابد الکامل، صاحب الملکات الحمیده والاخلاق الطیبه، ذو الجود والسخاء، بدر العشیره وفخرها، من حفظ بیمن وجوده ارتباط القبیله طول سنین متداومه، حجه الاسلام، ملاذ الانام، الحاج السید علی محمّد المدرس طاب ثراه قریب الفجر من لیله الخمیس السابع والعشرین من شهر ذی الحجه الحرام من سنه اثنین وتسعین وثلاثمائه بعد الالف من الهجره النبویه 1392 مطابق 12 بهمن 1351".

4. سیّد محمّد باقر مدرّس صادقی

به نوشته آیه اللّه ثقه الاسلام وی صاحب کمالات صوری و معنوی بوده و از علوم ادبی و فقه و اصول بهره کافی داشته و در مسجد محله نو اقامه جماعت می نموده و مرجع برخی از ادارات دولتی جهت اصلاح امور عامه بوده است.[۱۰]

5. سیّد محمّد حسین مدرّس صادقی

ادیب شاعر فاضل که در زهد و تقوا و حسن خلق ممتاز بود. از او دیوان اشعار و مجموعه اشعاری با عنوان "گلشن نجات" به چاپ رسیده است. وی در 6 محرم سال 1389ق وفات یافت و در کنار آیه اللّه ثقه الاسلام مدفون شد. مرحوم صغیر اصفهانی در وفاتش چنین سروده است:[۱۱]

سمیّ خامس آل عبا حسین که بود

قرین رتبه بی حد، شرافت بی مر

به جز ولایت حیدر نبودش اندر دل

بلی بلی بود ایمان ولایت حیدر

ز هد و تقوا بودی نشانه سلمان

ز صدق و ایمان بودی علامت بوذر

کتاب او همه اخبار و آیه سرتا پا

بیان او همه اندرز و پند پا تا سر

وجود او همه بودی ولایت و تقوا

که در ولایت و تقوا سرود این دفتر

هزار و سیصد و هشتاد و نه از این عالم

به سوی روضه رضوان ز شوق کرد سفر

"صغیر" می طلبد دایم از سر اخلاص

شود فزوده علوّ مقامش از داور[۱۲]

پانویس


  1. کان من اجلاء فقهاء اهل البیت علیهم السلام... طویل الباع فی الفقه، کثیر الاطلاع فیه، کثیر الاستحضار لمسائله؛ من جبال العلم وکبار فقهائه؛ کثیر الترویج للدین". تکمله امل، ج 6 ، ص 56.
  2. افقه اهل زمانه، خاتمه الفقهاء الجعفریین و شیخ العلماء المحقّقین. کان بحرا متلاطما فی الفقه وفی تمهید قواعده والتفریع علی قواعده. لم ار افقه منه، وبموته ماتت طریقه الشیخ کاشف الغطاء واولاده فی الفقه". ر.ک: تکمله امل الآمل ، ج 2 ، ص 53.
  3. کان عالما محققا وفقیها متبحرا و اصولیا موسّسا، مرجعا فی الاحکام وملاذا للاسلام. کان سوق العلم قائما به فی ایامه بالحائر، وتربی علی یده جماعه من العلماء. وکان قلیل الاعتناء بالدنیا والریاسه. ما رایت اقل اعتناء منه فی علماء العصر مع اقبال الریاسه علیه بکلها؛ زاهدا ناسکا روحانیا ربّانیا". تکمله امل الآمل ، ج 2 ، ص 435.
  4. عالم کامل و فقیه اصولی، از شاگردان صاحب جواهر و شیخ حسن کاشف الغطاء که در کربلای معلی مرجعیت تقلید و تدریس داشت. وی عالمی باسخاوت و بزرگوار بود. با وجود شهرت و مرجعیت، در شب های تار به صورت پنهان به در منزل افراد می رفت و به آنان کمک مالی می نمود. علامه سید حسن صدر در تکمله امل الآمل (ج 2 ص 171) می نویسد: "حدّثنی بعض الثقات من العلماء بجلالته وتقواه وتورّعه واحتیاطه ومداومته علی التهجّد فی اواخر اللیل ومناجاته وبکائه مما کان فیه احد افراد دهره. والذی انا رأیته منه حسن التواضع ومکارم الاخلاق وکثره صله الارحام وترویج العلم والعلماء واعظام اهل الدین ومراعاه المشتغلین... وکان ره سخیا کریما ولذلک فقد ترک علیه دین کثیر. وحدّثنی بعض الثقات انّه کان لا یفرق فی العطاء بین صدیقه وعدوه او صاحبه وحاسده بل کان یصلهم بصوره خفیه فیحمل الیهم الاموال فی اللیل ویطرق ابوابهم وهو متنکر فیدفع ما بیده لمن خرج علیه ویذهب".
  5. ارشاد المسلمین، ص 43.
  6. همان.
  7. همان.
  8. همان ، ص 44.
  9. نواده اش آقای جعفر مدرّس صادقی فرزند سید محمد جواد، از نویسندگان معاصر است که آثار متعددی تألیف و تصحیح کرده است.
  10. همان، ص 45.
  11. گلشن نجات، ص 129.
  12. گلزار فضیلت، ص 166-160.

منبع

گلزار فضیلت: مشاهیر تخت فولاد اصفهان (تکیه فاضل هندی)، رحیم قاسمی، اصفهان، ناشر کانون پژوهش، چاپ اول، 1388.