ام‌الفارسيه اصفهانی

ام الفارسية يا امه الله نخستين فرد ايرانی كه اسلام آورده است.

معرفی

بسیاری از نوشته های تاریخی سلمان را به عنوان نخستین فرد ایرانی میدانند که به آئین اسلام گرویده است اما تعدادی از تذکره ها و منابع از بانویی یاد میکنند که از او در پذیرش این آیین مبین پیشگام بوده و آن کسی نیست جز آن زنی که در آثار از او به عنوان «ام الفارسیه» یا «امه الله» نام برده اند.

صحابی بزرگ و برجسته یعنی عبدالله بن عباس حکایتی از سلمان فارسی آورده که در آن به این موضوع اشاره دارد. ابن عباس بیان سلمان را این طور ذکر نموده است:

من از شهر اصفهان هستم و از ناحیه ای از آن شهر که جی نام دارد چون قصدعزیمت به یثرب (مدینه) و پای بوسی خواجه کائنات حضرت محمد صلی الله علیه وآله را نمودم؛ در آنجا زنی اصفهانی را دیدم که در وصول به یثرب و دولت دریافت سعادت اسلام بر من سبقت گرفته بود و او مرا به سوی آن حضرت راهنمایی کرد.

تعدادی از مورخین نیز دیدار و ملاقات سلمان با ام الفارسیه را زودتر یعنی در دوران مکه دانسته اند چنان چه ابن اثیر نیز این مسئله را ذکر نموده است. مولف اعیان الشیعه هم این اتفاق را در مکه دانسته و از قول سلمان چنین آورده است با قافله ای به سرزمین مکه وارد شدم. بزرگ یا رئیس کاروان مرا به عنوان برده کنار غلامان حبشی خود که در بوستان یا در نخلستان بسر می بردند، برد. (جناب سلمان بدین جهت که مطلع بود که بانویی از شهر اصفهان و از همشهریان او قبل از وی به حجاز آمده است.

به همین علت در آنجا به پرس و جو پرداخت تا از آن بانوی ایرانی نشان پیدا کند در این جستجو دریافت که آن زن از همان خانواده ای است که ،خود غلام آن شده و آگاه شد ام الفارسیه به اسلام گرویده است. سرانجام همان زن اصفهانی در آنجا نزد سلمان آمد و وی را به محلی که حضرتش تشریف داشتند دلالت کرد به این ترتیب که به سلمان گفت آن هنگام که در مکه گنجشک چیک جیک میک کند یعنی قبل از اذان صبح رسول خدا با چند نفر از اصحابش کنار کعبه می آیند و هنگامی که طلوع فجر نشده و هوا روشن میشود از آنجا می روند و پراکنده می شوند. این مطلب یعنی سبقت و پیشتازی ام الفارسیه (امه الله) و درک محضر رسول گرامی اسلام از ناحیه یک بانوی ایرانی و از منطقه اصفهان از جمله فضایلی است که زنان ایرانی باید بدان مباهات نمایند.

منابع

• مديريت حوزه های علميه خواهران استان اصفهان، طلایه داران پارسایی(بانوان عالمه اصفهان از قرن اول هجری تا عصر حاضر)، قم، مركز نشر هاجر، 1396
• ریاحی، محمدحسین، مشاهیر زنان اصفهان، اصفهان، اداره کل فرهنگ و ارشاداسلامی ،1375