حسن صفرزاده تهرانی

حسن صفرزاده تهرانی، فرزند محمد (متولد1341ش) روحانی شیعه، محقق، پژوهشگر، مؤلف، خطیب و نویسنده ایرانی و مبارز اصفهانی و دارای پایگاه نشر آثار 

نام و تبار

پدر بزرگ پدری آقای حسن صفرزاده تهرانی، بنام حسین و پدر بزرگ مادریش ملا محمد نام داشتند و هر دو کشاورز و از خانواده‌های اصیل و متدین تیران و کرون بوده‌اند.

ملا محمد اهل فضل و دانش و کمالات بود و مادر بزرگِ مادری وی اهل تقوا و تهجّد بود و ضمن خانه‌داری و کشاورزی، به لطف حضرت حق، با خواب‌های صادقش برخی از گِره‌های مردم را می‌گشوده است و مادر بزرگِ پدری وی از خانواده متدین بوده که در قائله کشف حجاب، چون مأموران رضا خان می‌خواستند چادر او را بردارند فرار کرده و وقتی به خانه می‌رسد از ترس سکته می‌کند و از دنیا می‌رود.

پدر و مادر وی بیش از حد انتظار، مسائل دینی را رعایت می‌کردند، نماز شب و حضورشان در نماز جماعتِ مسجد ترک نمی‌شد. پدر وی محمد^[1] پس از ازدواج، در شهر آغاجاری خوزستان به کارگری مشغول شد و پس از تولد فرزندش حسن در کارخانه ریسندگی و بافتدگی آذر اصفهان مشغول به کار شد و به دلیل مشکلات رفت و آمد از تیران به اصفهان هجرت کرد و پس از چند سال مستأجری، سرانجام با فروش خانه مسکونی تیران، زمینی در محله کاخ سعادت آباد^[2] خریداری کرد و به مرور آن را ساخت و سال‌ها در آنجا زندگی کرد.

    

ولادت و کودکی

حسن صفرزاده تهرانی در شهر تیران^[3] و در یک خانواده مذهبی و متدیّن به دنیا آمد. مادر وی شب قبل از تولد او بسیار ناراحت و نگران بوده^[4] و در خواب می‌بیند که امام علی عليه السّلام او را به عنوان فرزند سوم، در چهاردهم فروردین 1341 به او هدیه می‌دهد تا تنها خواهرشان^[5]، دو برادر داشته باشد.

دوران تحصیل ابتدایی

حسن صفرزاده تهرانی دروس ابتدایی را در مدرسه رکن­الدین^[6] به اتمام رسانده و غیر از سال دوم که آموزگار کلاس توسط ساواک دستگیر شد و تا آخر سال بدون آموزگار بودیم؛ بقيه سال‌های تحصیل ابتدایی به خوبی سپری شده است.

انگیزه ورود به حوزه

داماد آیت الله خادمی، حجت­الاسلام و­المسلمین جزائری که روحانی وارسته و از سادات حسینی است، در یکی از ایام ماه مبارک رمضان برای تبلیغ به مسجد بابا علی‌عسگر^[7] می‌آید. ایشان بعد از نماز صبح، ظهر و عصر و بعد از افطار برنامه سخنرانی و جلسه آموزشی قرآن و احکام برگزار می‌کند و صفرزاده که در زمان کلاس چهارم ابتدایی بود؛ در تمام برنامه‌های مسجد شرکت می‌نماید و وقتی در آزمون پایان ماه رمضان به عنوان نفر اول شناخته می‌شود و حاج آقای جزائری اشتیاق وی به مسائل دینی را مشاهده می‌کند؛ به پدرش پیشنهاد می‌دهد که پس از اتمام کلاس پنجم، برای ادامه تحصیل و فراگیری دروس دینی، وی را به حوزه علمیه بفرستد و پدر به توصیه حجت­الاسلام و­المسلمین جزائری بعد از کلاس پنجم او را به حوزه می‌برد.

ورود به حوزه علميه اصفهان

حسن صفرزاده تهرانی پس از اتمام دوره ابتدایی، توسط حجت‌الاسلام و المسلمین آقای براتی^[8] و راهنمایی روحانی دائمی مسجد بابا علی عسگر حجت‌الاسلام و المسلمین حاج­شیخ غلام‌علی خلدی‌فراز^[9] در سال 1353در مدرسه ذوالفقار^[10] ثبت‌نام کرده و تحصیلات حوزوی را آغاز می‌کند.

وی تا پایان لمعه را در حوزه اصفهان و ادامه آن را تا خارج فقه و اصول، به مدت پانزده سال در حوزه علمیه قم سپری کرده و در دروس خارج فقه و اصول مرحوم آیة الله فاضل لنکرانی، آیة الله جوادی آملی، آیة الله مکارم شیرازی، آیة الله مظاهری شرکت می‌کند و در مدتی که در تهران مسئولیت داشته است در درس خارج فقه مقام معظم رهبری شرکت می‌نماید.

وی در امتحان سطح چهارم (دکتری) مدارج علمی حوزه علمیه در سال تحصیلی1367 -1368 شرکت کرده و در امتحانات کتبی و مصاحبه را با موفقیت پشت سر می‌گذارد و پس از تعیین موضوع رساله (پایان نامه) به دلیل مأموریت‌های متعدد داخل و خارج کشور و تغییر سیستم مدارج علمی؛ از ارائه پایان نامه باز می‌ماند.

تأثیرات تربیتی و معنوی

آیات عظام سید حسن فقیه امامی، سید محمدباقر امامی و آیت الله جوادی آملی و حجج اسلام شیخ علی اکبر فقیهی، غلام‌علی خلدی‌فراز، براتی، تمنایی، جزائری و کمال اصفهانیان، تأثیرات تربیتی و معنوی بسیاری بر وی داشته‌اند.

سابقه تدریس و فعالیت‌های آموزشی

1.   آموزش عقیدتی برای جوانان محل قبل از انقلاب

2.   تدریس روش مبارزه برای جوانان محل قبل از انقلاب

3.   آموزش نظامی برای اعضاء بسیج بعد از انقلاب

4.   آموزش عقیدتی در پادگان جنتا بعلبک در لبنان برای نیروهای حزب الله

5.   تدریس در دوره آموزش ضمن خدمت دبیران آموزش و پرورش خرم‌آباد

6.   تدریس در مركز آموزش پایگاه هشتم شكاری

7.   تدریس دروس معارف در دانشگاه علوم پزشكی شهركرد

8.   تدریس دروس معارف در مركز آموزش بهداری اصفهان

9.   تدریس دروس معارف در دانشكده افسری

10.     تدریس دروس معارف در دانشكده پرواز

11.     تدریس دروس معارف در دانشكده علوم وفنون نیروی هوائی

12.     تدریس فقه و اصول و دروس حوزوی در حوزه علمیه شهركرد

13.     تدریس علوم دینی در مؤسسه بلاغ

سابقه تحقیق و پژوهش

1.   تدوین طرح تحقیق تعلیم و تربیت نیروهای مسلح

2.   تدوین شرح وظائف روحانیون عتبات، عمره و حج

3.   تدوین طرح آموزش و شرح وظائف خدام اماكن مقدسه و بقاع متبركه

4.   تدوین طرح و شرح وظائف آستان داری و زائر مداری صحیح و شایسته

5.   نقد و بررسی كتب و مقالات حج به سفارش معاونت فرهنگی بعثه مقام معظم رهبری

6.   تهیه كتاب بررسی عملكرد یکی از داوطلبان ریاست جمهوری دوره ششم به سفارش معاونت اجرائی شورای نگهبان

7.   تدوین طرح نمایشگاه دائمی با شیوه‌های كاربردی برای مناطق فاقد رسانه جمعی، در راستای تقویت، توسعه و بستر سازی فرهنگی، سبك زندگی، اقتصاد مقاومتی

8.   تدوین دستورالعمل‌های تولید محتوای دیجیتال، تدوین طرح كنترل و بهبود فرایند، بهروری و كیفیت پایدار و اصول مرتب سازی محیط‌های مدیریتی، فرهنگی و پژوهشی خاصه مؤسسات دیجیتال (5s)

9.   تدوین طرح جامع قرآن كریم و طراحی سایت جامع قرآن كریم، مبتنی بر تحقیق و پژوهش همه جانبه، با صرف بیش از 8500 نفر ساعت و اخذ تأییدی‌های لازم، طرحی كه فنآوری پیشرفته را با تمامی‌ظرفیت‌هایش، در خدمت قرآن كریم قرار می دهد و زمینه ساز عمل به فرمان «خُذِ الْكِتَابَ بِقُوَّةٍ» را فراهم می‌سازد. (پوشش خبری توسط خبرگزارهای ایكنا، فارس و حوزه)

10.     ارائه طرح‌های تحقیقاتی با موضوع گوناگون و تحقیق پیرامون صدها موضوع مورد نیاز و ضروری و ارائه به مؤسسات و سازمان‌ها از قبیل صدا و سیما، حوزه نمایندگی ولی فقیه در سپاه، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، آستان قدس رضوی، وزارت كشور، قوه قضائیه

آثار

کتاب‌های تألیفی

1.   "راهنمای حج و عمره" متن آموزشی برای روحانیون کاروان‌های حج و عمره؛

2.   "آشنایی با قرآن کریم" حاوی مطالب کاربردی و مورد نیاز برای آشنایی بیشتر با قرآن کریم؛

3.   "بازخوانی قیام عاشورا" بررسی و تحلیل حرکت و نهضت حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام؛

4.   "حدیث توحید مفضّل" تدوین، عنوان‌بندی، تلفیق متن و ترجمه و روان سازی ترجمه؛

5.   "جامانده" حاوی تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و حاوی خاطرات.

6.   تدوین تقویم تاریخ انبیا، پیامبر گرامی اسلام صَلَّى الله عَلَيْهِ وَ آلِهِ و سَلَّم، حضرت امیرالمؤمنین علی عَلَيْهِ الْسَّلام، ائمه اطهار عَلَيْهِمُ‌الْسَّلام، تاریخ ایران و تاریخ انقلاب اسلامی.

مقالات تألیفی

تولیدات رسانه‌ای

1.   نرم‌افزار و فیلم یادمان، پیرامون زندگی‌نامه حضرت آیت الله سید محمدباقر امامی امام جمعه فقید شهر تیران

2.   تهیه فیلم پیرامون زندگی‌نامه حجت السلام و المسلمین غلام‌علی خلدی فراز روحانی مبارز اصفهانی

3.   تهیه نرم‌افزار آموزشی زائران عمره و حج

سایت

حسن صفرزاده تهرانی در راستای تحقق فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی مدّ ظلّه العالی مبنی بر "جنبش نرم افزاری تولید علم" و توصیه‌ آن بزرگوار مبنی بر "ضرورت‌ تولید محتوا" و "جهاد تبین" اقدام به راه‌اندازی تارنما (سایت) کرده و با نام پایگاه نشر آثار، مفاهیم ارزشمند را به شیوه ابتکاری و منحصر بفرد؛ در فضای نو (فضای مجازی) نشر داده است و آثار خود را از قبیل کتاب و مقاله در آن منتشر کرده است. آدرس:

https://dla.ir/

سابقه فعالیت‌هایIT  و فن‌آوری اطلاعات و رسانه‌ای

1.   تدوین طرح سامانه‌های جامع كتابخانه عمومی و تخصصی دیجیتال (پورتال)

2.   تدوین طرح سامانه‌ كتابخانه جامع قرآن كریم ارائه شده به شورای عالی قرآن کریم

3.   تدوین طرح سامانه‌ كتابخانه جامع امام رضا علیه‌السلام ارائه شده به آستان مقدس رضوی

4.   تدوین طرح سامانه‌ كتابخانه جامع حدیث ارائه شده به مؤسسه فرهنگی دارالحدیث حضرت آیت الله ری شهری

5.   تدوین طرح سامانه‌ كتابخانه جامع غدیر و ارائه شده به كتابخانه ملی و نهاد كتابخانه‌ها

6.   راه اندازی كتابخانه جامع دیجیتال امام علی عَلَیهِ‌السَّلامُ با شعار "استفاده از فن آوری پیشرفته یك ضرورت است نه یك انتخاب"

7.   جمع‌آوری بزرگترین كتابخانه جهان اسلام به صورت دیجیتال با بیش از هشتاد هزار كتاب و سیصد هزار مقاله در چهل مجموعه بی نظیر دیجیتال در حجم  8 ترابایت اطلاعات (پوشش خبری توسط سایت كتابخانه مجلس، خبرگزار فارس و خبرگزار حوزه)، این مجموعه در اختیار مبلغین اعزامی به کشورهای عربی و همسایه و آمریکای لاتین قرار گرفته است و در این رابطه ایشان در جشنواره رسانه‌های دیجیتال سال 1388به عنوان برگزیده نمونه سال انتخاب گردیده است.

سابقه مسئولیت

1.     مربی آموزش عقیدتی و نظامی بسیج

2.     مسئول دفتر تبلیغات ستاد عملیات جنوب، آبادان

3.     ریاست عقیدتی سیاسی هنگ آبادان

4.     ریاست عقیدتی سیاسی ناحیه خوزستان

5.     مسئول واحد تبلیغات و انتشارات ناحیه هرمزگان

6.     مسئولیت ستاد پنجمین سالگرد دفاع مقدس استان هرمزگان

7.     مسئول دفتر امور روحانیون نمایندگی ولی فقیه در سپاه ناحیه چهارمحال و بختیاری

8.     جانشین نمایندگی ولی فقیه در سپاه ناحیه چهارمحال و بختیاری

9.     جانشین نمایندگی ولی فقیه در لشكر 8 نجف اشرف

10.     مسئول معاونت اعزام اداره امور روحانیون سپاه

11.     مسئول امور اداری و ستادی مركز تحقیقات اسلامی نمایندگی ولی فقیه

12.     جانشین نمایندگی ولی فقیه دانشكده افسری دانشگاه امام حسین

13.     جانشین نمایندگی ولی فقیه در دانشكده پرواز نیروی هوائی

14.     نمایندگی ولی فقیه در دانشكده پرواز نیروی هوائی و احراز رتبه اول نمایندگی ولی فقیه در این نیروی طی سه سال متوالی

15.     نمایندگی ولی فقیه در قرارگاه شهید كاوه

16.     مسئول دفتر امور روحانیون نمایندگی ولی فقیه در نیروی هوائی سپاه

17.     نمایندگی ولی فقیه در فرماندهی پدافند نیروی هوائی

18.     مسئول سایت اطلاع رسانی شورای نگهبان

19.     سرپرست اداره بانك اطلاعات شورای نگهبان

20.     مدیركل اسناد و اطلاعات شورای نگهبان

21.     مسئول تأمین محتوای مجموعه سایت‌های مؤسسه اهل‌بیت علیهم‌السلام

22.     مسئول راه‌اندازی كتابخانه جامع دیجیتال امام علی عَلَیهِ‌السَّلام با 40 ترابایت اطلاعات محتوایی

23.     عضو هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های مردمی قرآن و عترت استان اصفهان

24.     عضو هیئت مدیره جمعیت روحانیون رزمنده و ایثارگر استان اصفهان

25.     امام جمعه شهر زاینده‌رود

26.     مدیر پایگاه نشر آثار حسن صفرزاده تهرانی

مؤسسات

1.   رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل مؤسسه فرهنگی پژوهشی داده‏گستر صبح روشن

2.   رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل مؤسسه فرهنگی پژوهشی قرآن ‏و عترت صبح‏ روشن

3.   رئیس مؤسسه نشر دیجیتال از مرکز توسعه فنآوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد

سابقه فعالیت‌های مبارزاتی، قبل از انقلاب

فعالیت‌های مبارزاتی، قبل از انقلاب حسن صفرزاده تهرانی را می‌توان تهیه، تکثیر و پخش اعلامیه، نوار و رساله حضرت امام، راه اندازی کتابخانه و تهیه کتب مذهبی در مساجد، برپائی جلسات مذهبی، سیاسی و مبارزاتی در مساجد هفتگانه منطقه، برگزاری مراسم انقلابی به مناسبت‌های مختلف از جمله جشن میلاد فاطمه زهرا سلام الله علیه و حضرت امام، یاد بود حمله رژیم منحوس پهلوی به فیضیه بیان کرد. ایشان در فرار مستشاران آمریکایی از اصفهان نقش به سزایی داشته است.

سابقه فعالیت‌های مبارزاتی، دوران انقلاب

فعالیت‌های مبارزاتی، دوران انقلاب حسن صفرزاده تهرانی را می‌توان همكاری در برگزاری مراسم سومین روز شهادت جانگداز حاج آقا مصطفی خمینی رحمت الله علیه در مدرسه صدر بازار اصفهان، تکثیر و توزیع اطلاعیه مراسم چهلم شهدای 19 دی قم، همكاری در راه اندازی اولین تجمع انقلاب با موضوع چهلم شهدای ‌‌قم و تبریز در مسجد حکیم، عضو هسته اولیه تحصن در منزل آیت الله خادمی كه منجر به حكومت نظامی شد، نا امن کردن قسمتی از شهر اصفهان برای آمریکائی‌های مشغول در هوانیروز و پایگاه هشتم شکاری، سخنرانی های متعدد در راهپیمائی‌های مبارزاتی دانش آموزی و دانشجوئی در دوران انقلاب و تشكیل یك گروه مبارزاتی از جوانان مساجد منطقه سعادت آباد و آموزش و هدایت آنان بیان کرد. ایشان نقش مهم در تعطیلی مدارس در دوران انقلاب و تعطیلی بازار در چهارم آبان داشته است.

پس از پیروزی انقلاب

حسن صفرزاده تهرانی با پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان یک نیروی انقلابی، برای ادای دین خود به انقلاب اسلامی، در کنار تحصیل علوم دینی، به مدیریت راهپیمایی‌ها، برپایی نمایشگاه‌های انقلاب، برگزاری کلاس‌های آموزش عقیدتی، آموزش نظامی، راه‌اندازی گشت شبانه، جهاد سازندگی و مبارزه با فعالیت‌های منافقانه‌ی منافقین فعالیت داشته است.

وی به دنبال فرمان تاریخی حضرت امام خمینی رحمت الله علیه مبنی بر تشکیل بسیج، با همکاری حجج الاسلام و المسلمین سید علی اکبر ایوبی و علی ضامن عطایی، تمام توان خود را برای تشکیل بسیج و آموزش بسیجیان به کار گرفته است.     

سابقه جبهه و دفاع مقدس

1.   حضور رزمی تبلیغی در جبهه‌های حق علیه باطل به مدت 43 ماه ثبت رسمی شده است؛

2.   راه اندازی دفتر تبلیغات اسلامی در ستاد عملیات جنوب، آبادان؛

3.   تشکیل ستاد هماهنگی تبلیغات و ایجاد هماهنگی لازم بین کلیه ارگان‌های مستقر در خرمشهر و آبادان؛

4.   تأمین روحانی مورد نیاز خطوط عملیاتی خرمشهر، جزیره مینو، آبادان و خسروآباد از حوزه علمیه قم و اصفهان، توجیه و بكارگیری بیش از صد روحانی تبلیغی اعزامی به جنوب، فعالیت رزمی تبلیغی در جبهه،

5.   اقامه نماز جماعت مغرب و عشا در در جهاد اصفهان مستقر در خرمشهر

6.   راه اندازی شعبه عقیدتی سیاسی هنگ آبادان

7.   راه اندازی شعبه عقیدتی سیاسی هنگ سوسنگرد

8.   راه اندازی دائره عقیدتی سیاسی ناحیه خوزستان

9.   حضور رزمی تبلیغی در منطقه‌های عملیاتی آبادان، فیاضیه، خسروآباد، ذوالفقاریه، خرمشهر، حمیدیه، چزابه، دشت عباس، فاو، شلمچه

10.    شرکت در عملیات‌های فرماندهی كل قوا، شکستن حصر آبادان، رمضان، فتح المبین، بیت المقدس، كربلای 4، والفجر 8 .

مأموریت به لبنان

از آن جایی که حسن صفرزاده تهرانی در دوران تحصیل در حوزه علمیه قم، در دوره عالیی آموزش زبان عربی شرکت کرده و موفق به دریافت مدرک قبولی شده است؛ در دو مرحله برای مأموریت، به کشور لبنان انتخاب شده و به آن کشور سفر کرده است و در پادگان آموزشی جنتا به آموزش نیروهای حزب الله مشغول شده است.

سابقه فعالیت‌های مذهبی و فرهنگی

1.   راه‌اندازی گروه ارشاد قبل از انقلاب

2.   راه‌اندازی گروه مبارزاتی علیه رژیم منحوس پهلوی

3.   برگزاری جلسات مذهبی و آموزشی در محل

4.   روحانی كاروان‌های دانشجوئی، عتبات مقدسه، عمره و حج تمتع

5.   نویسندگی برنامه سحر و مدیر برنامه پاسخ به سوالات شرعی رادیو شهركرد

6.   سخنرانی در مساجد، هیئت‌ها در مناسبت‌ها مختلف، خاصه در ایام تبلیغ، از سال 1356 تا كنون

سابقه فعالیت‌های خدماتی

1.   پیگیری اختصاص زمین برای مسجد امام صادق علیه السلام در محله صادقیه شهر تیران،  دریافت برگ واگذاری به مساحت 750 متر مربع، تهیه نقشه، دریافت پروانه ساخت و ساخت بنای مسجد با همکاری مردم محل.

2.   پیگیری اختصاص زمین برای مجموعه فرهنگی نبی اکرم و مسجد النبی شهر تیران در شهرک بهارستان، دریافت برگ واگذاری به مساحت 4500 متر مربع، تهیه نقشه، دریافت پروانه ساخت و شروع عملیات احداث.

3.   پیگیری اختصاص زمین برای مسجد امام صادق علیه السلام در در مجموعه مسکن مهر شهر زاینده‌رود، دریافت برگ واگذاری به مساحت 2000 متر مربع، تهیه نقشه، دریافت پروانه ساخت.

4.   ثبت و راه‌اندازی جمعیت روحانیون رزمنده و ایثارگر استان اصفهان با همكاری هیأت مؤسس

5.   ارائه خدمات فرهنگی پژوهشی و مشاوره‌های كاربردی پیرامون مسائل آموزشی، تربیتی و فرهنگی به مراكز و مؤسسات دولتی و خصوصی

6.   ارائه طرح‌های قرآن پژوهی به مراكز و مؤسسات مرتبط با بهرگیری از محققین كارآمدِ حوزه و دانشگاه و تجربه 20 ساله در تحقیق و پژوهش و بهره‌مندی عالی از فنآوری پیش‌رفته

7.   راه اندازی مدرسه حفظ قرآن كریم با همكاری حوزه علمیه شهرستان تیران و كرون

همرزمان شهید

حسن صفرزاده تهرانی

1.   شهید بزرگوار حضرت حجت الاسلام والمسلمین عبدالله میثمی

2.   شهید بزرگوار حضرت حجت الاسلام والمسلمین سید علی اكبر ایوبی

3.   شهید بزرگوار سردار شهید حاج احمد كاظمی.

خانواده

همسر ایشان سرکار خانم خلدی‌فراز فرزند سوم مرحوم حجت السلام و المسلمین غلام‌علی خلدی‌فراز از روحانیون مبارز اصفهان است و دارای سطح دوی حوزه و مربی قرآن کریم می‌باشد و فرزندان آن‌ها، سه فرزند پسر است که عبارتند از محمد سعید از طلاب حوزه علمیه قم و دارای مدرک تحصیلی سطح چهار و محمد حمید کارشناس حسابداری و محمد طراح و ... می‌باشد. 

---

[1]. پدر حسن صفرزاده تهرانی در 18 مهر 1375در یک حادثه تصادف از دنیا رفت. ایشان از افراد متدیّن و انقلابی بود. حضرت آیت الله سید محمدباقر امامی، امام جمعه فقید شهر تیران از وی چندین بار در خطبه نماز جمعه به خاطر دینداری و تقوایش تجلیل به عمل آورده بود و پس از فوت وی شعری برایش سرود که روی سنگ مزارش نقش بست: «حاج محمد که صفرزاده بود، دل به عبادت ره حق داده بود، مؤمن و صالح عمل و متّقی، توشه ی خود پیش فرستاده بود» روحش شاد و قرین رحمت الهی باد...

[2]. منزل بین خیابان میر و خیابان شهید نیکبخت، بین مسجد بابا علی عسگر و مسجد حجت اکبر بود که بعد از انقلاب در طرح توسعه قرار گرفت و برای اجرای خیایان شیخ مفید تخریب شد.

[3]. شهر کهن تیران از توابع استان اصفهان است که ریشه در عمق تاریخ دارد و از قدیم الایام در سفرنامه‌ها به دروازه اصفهان مشهور بوده است.

[4]. پدر وی در استان خوزستان، شهر آغاجاری، به قالب‌گیری آجر خام (خومه‌کاری) مشغول بود و کارگری می کرد و در آن شرایط سخت کنار مادر حضور نداشت، همچنین فوت سه فرزند در گذشته و نبود امکانات پزشکی در شهر تیران از جمله دلایل ناراحتی مادرش بود.

[5]. ایشان ساکن تیران است و همسر مرحومش محمد خدائی از جهادگران، ایثارگران و رزمندگان 8 سال دفاع مقدس بود و در طول عمر سختی‌های زیادی را متحمّل شد و به حق لایق این شعر هک شده بر سنگ مزارش بود: « محمد نشان و خدایی صفت، که داند اسرار این موهبت، به جبهه جهادش بود ماندگار، به ایثار و تقوا بودش اشتهار». روحش شاد و قرین رحمت الهی باد...

[6]. مدرسه رکن الدّین یکی از مدارس دو طبقه ی بزرگ اصفهان، واقع در خیابان شهید نیکبخت کوچه آسیاب بود.

[7]. مسجد بابا علی عسگر در یکی از فرعی‌های خیابان شیخ صدوق شمالی و شیخ مفید اصفهان واقع شده است.

[8]. مرحوم حجت الاسلام و المسلمین حاج آقای براتی از روحانیون فاضل قم بود که قبل از انقلاب در ایام تبلیغ به محل ما می‌آمد و بعد از انقلاب جزء قضات برجسته کشور شد. ایشان در مأموریتی به خرم آباد بر اثر تصادف دار فانی را وداع گفت و مزار شریف این روحانی مبارز و خدوم در قطعه ایثارگران گلستان شهدای اصفهان واقع شد. روحش شاد و قرین رحمت الهی باد...

4. ایشان روحانی فعّال و مبارز و متدیّنی بود که در راه انقلاب سختی‌های فراوان کشید و بارها توسط ساواک دستگیر و شکنجه شد، حاج آقای خلدی فراز پدر بزرگوار همسر بنده نیز بود که در هشتم آذر1392 مصادف با 25محرم دار فانی را وداع گفت. روحش شاد و قرین رحمت الهی باد...

[10]. مدرسه ذوالفقار واقع در بازار اصفهان نزدیک خیابان عبدالرزاق، یکی از حوزه‌های علمیه اصفهان است که در آن زمان یکی از بهترین مدارسی بود که با محتوا و برنامه، زیر نظر مرحوم حضرت آیت الله حاج آقا حسن فقیه امامی اداره می‌شد و از آن جایی که ایشان درک صحیحی از انقلاب داشت؛ عمده تربیت یافتگان وی، در انقلاب نقش آفرین شدند و بعد از انقلاب مسئولیت‌های سنگینی به عهده گرفتند، اگر چه بعد از وفات آیت الله امامی، این مدرسه دیگر نقش قبلی را ندارد.